TÜRKİYE HAZIR BETON BİRLİĞİ
Bülent Alpagut
- 05062218413TÜRKİYE HAZIR BETON BİRLİĞİ’NİN SON RAPORU
IŞIĞINDA TAVŞANLI
Son yaşadığımız merkez üssü Elazığ-Sivrice olan(24 Ocak 2O2O saat 2O.55)6.8 MW büyüklüğündeki deprem sonrasında Türkiye Hazır Beton Birliği(THBB) raporunu hazırlayarak T.C . Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na sunmuş.Rapordan,deprem bölgesinde 8.396 binanın ağır hasarlı, 1.492 binanın orta hasarlı ve 17.O21 binanın da az hasarlığı olduğunu anlıyoruz.
Artık şu gerçeği öğrendik ki, .Türkiye’de milli sınırlarımız içinde 2O milyonun üzerinde biraz fazla biraz eksik konut var.Bunların da 35’i( konut olarak)6 milyon 7OO bini maalesef depreme dayanıklı değilmiş. Ne yapılmalı? Acilen ülkemizin mevcut yapı stoğu envanterini detaylı bir şekilde oturup çıkartacağız. Bütün yapılarımızın risk potansiyelini ortaya koyacağız. Acilen hemen hızlı bir tarama yapacağız. Tespit ettiğimiz yüksek riskli yapıları hemen yenileyeceğiz. Diğer riskli yapılarımızın performansını daha detaylı analizlerle değerlendireceğiz. Akabinde de alınacak önlemleri belirleyeceğiz. Bu arada yapılarımızın depreme dayanıklı olabilmeleri için inşaatların tasarım ve yapım zincirinde bulunan kuralları eksiksiz uygulayacağız. Nedir bunlar? 2O18 Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği binalarda C25 dayanım sınıfı betonun kullanılmasını öngörüyor. Yine yönetmeliğe göre, yapılarda kullanılacak beton dayanım sınıfının bir sınıf yükseltilmesi bile sevindirici bir durum .Ama yeterli değil. Özellikle ülkemizin hangi bölgesinde olursa olsun betonerme yapıların uzun yıllar boyunca depreme karşı dayanıklı olabilmesi için dış çevre etkilerine dayanıklı şekilde boşluksuz olması gerekiyor. Zaten yönetmelikte durabilitenin yani dayanıklılığın sağlanması için beton dayanım sınıflarının daha da yükseltilmesi de tavsiye ediliyor. Yüksek dayanım sınıflarında ve kalite belgeli betonlarla inşa edilen binaların depremlerde alacağı hasarın az olacağını da üç aşağı beş yukarı anlıyabiliyoruz.
Bugün beton,dünyanın her yerinde en çok kullanılan yapı malzemesidir. Dünyanın en yüksek binaları betonarme ile yapılmakta ve en güvenli yapı malzemesi kabul edilmektedir. Ama diğer yapı malzemelerinde olduğu gibi doğru uygulanması ve üretilmesi gerekiyor. Şu bir gerçek. Denetimin sağlanamadığı yapı, hangi malzemeyle yapılırsa yapılsın,ister çelikten,demirden veya bir başkasından yapılsın depremlere dayanamaz.
Ülkemizde,bugün beton üretiminde etkin denetim T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca onaylanmış kuruluş olan Kalite Güvence Sistemi (KGS) tarafından yapılıyor. Bu kuruluş haberli denetimlerinin yanında habersiz beton üreten tesisleri de denetliyor. KGS’nin uyguladığı denetim sistemi ülkemizin son yıllardaki en büyük kazançlarından birisidir.
Bugün Kütahya’da il bazında 1975,1998 ve 2O18 Deprem Yönetmeliklerine uygun inşa edilmiş binalarımız mutlaka var. Yoktur diyemeyiz. Bence vakit geçirilmeden Kütahya’da il bazında hemen harekete geçilerek mevcut binalarımızın tamamı gözden geçirilmelidir. Kütahya merkezde,merkez ilçe dahil tüm ilçelerde bu gerçekleştirilmelidir.
Önümde Tavşanlı’yla ilgili bazı notlar var. 2O14 verilerine göre Tavşanlı Belediyesi sınırları içinde ticari faaliyet gösteren iş yeri sayısı 2294,bina sayısı 18.7O8 olarak görülüyor. Kütahya’nın en büyük,gelişmiş,refah düzeyi yüksek ilçesi Tavşanlı, kanımca ilde ilk harekete geçilmesi gereken ilçe olmalıdır. Tavşanlı’da sadece İlçe merkezi değil,ilçe bazında belde,köyler,mahalleler vb yerlerdeki yapılar, titizlikle denetlenmelidir. Her ne kadar Kütahya 2.derecede deprem kuşağında bulunuyorsa da bu açıklanan rapor çerçevesinde Kütahya da üzerine düşeni yapmalıdır. Son zamanlarda bazı devlet binalarının il bazında yıktırılması işin ciddiyetini göstermesi açısından güzel bir örnektir
Tavşanlı da 28 Mart 197O tarihinde gece saat 23.O3’ te diğer bazı ilçelerimiz gibi
Gediz Depremiyle birlikte sallanmıştı.,21 saniye devam eden, 7 MW şiddetindeki depremde kayda değer bir hasar yaşanmamıştı. Can kaybı da olmamıştı..Ama hiçbir hemşehrim yeni bir depremde Tavşanlı’nın , İl bazında diğer yerleşim birimlerinin bu kadarla kurtulacağını düşünmemelidir
Bildiğim kadarıyla Tavşanlı’da sadece merkezde PTT Hizmet binası ve DDY Gar Binası hafif zarar görmüştü. Her ikisi de zaman içinde yenilendi. Ama DDY Gar Binasının yeniden yıktırılıp yenileneceğini işitiyorum.
Kütahya bal gibi deprem kuşağınadır. Kütahya İl sınırları altı fokur fokur kaynamaktadır. İşte Yoncalı,Ilıcalar,Emet,Gediz ve Simav. Sadece jeolojik araştırmalar sonucu sadece en az riskli ilçe konumundadır. Ama buna güvenerek son Türkiye Hazır Beton Birliği İnceleme Raporunu kimse gözardı etmemelidir.