TAVŞANLI SÖZCÜĞÜ
Bülent Alpagut
- 05062218413TAVŞANLI SÖZCÜĞÜ HANGİ SÖZCÜKLERLE
ÖZDEŞLEŞMİŞTİR
Kimler ne derse desin ben Tavşanlı Sözcüğünün “ Tavşanlı” adlı yaban ve kümes hayvanından geldiğine inanmıyorum.Çünkü 78O bin kilometre karelik bir alanı kaplayan ülkemizin dört bir tarafında bu kümes hayvanını besleyenler, bu av hayvanını avlayanlar, etini turistik otellerde müşterilerine menülerde sunan işletmeciler var.
Tavşanlı sözcüğü” Tavşan” sözcüğünden yani ağacı işleyen zanaatkardan gelmektedir. Ne alaka? Evet doğrudur Çünkü tahta, ağaç işleyen zanaatkara ‘Tavşan’ deniliyor.. Rahmetli eski Tavşanlı TEMA Gönüllü Temsilcisi,araştırmacı,tiyatro yazarı, Dünya Dendroloji Derneği’nin birkaç Türkiyeli Üyesinden birisi, eski Tavşanlı Belediye Başkanlarından rahmetli Fevzi Coşgun’un da bu konuda bildikleri vardı. Beni de ikna etmişti. Tavşanlı’nın bugün ilçe bazında 65’i ormanlıktır. Bir çok köyü halen orman köyüdür Tavşanlılının atalarının ki- o zamanlar orman varlığı 9O ’lar olarak ifade ediliyor- ağaç işleyerek karınlarını doyurdukları anlatılır. Peki bu zanaatkarlardan geride neler kalmış? Çok sayıda yemek kaşığı, çorba, tatlı, helva kaşığı. Soraaltı,oklava, oyma tavan,kapı,dolap,havan,tokaç, tuz veya buğday dövme teknesi, hamur teknesi, çam testi, bardak, kapkacak rafı, trabzan, nalın, saz gövdesi, tahta ok, yay,tahıl anbarı, yaba,karasaban,kepçe,avlu kapısı tabut, akarsu dolabı, at ve öküz arabası kasası, pencere çerçevesi,çeyiz sandığı, pencere cumbası,
Yok efendim Germiyan Beyleri’nin av sahası Tavşanlı imiş,bu beyler zaman zaman Tavşanlı’ya gelir tavşan avlarlarmış. Kütahya’da o zaman sadece Tavşanlı mı av sahasıymış ki?Bugün 12 ilçede tavşan yok muymuş?
Nereye geleceğim? Tavşanlı sözcüğü önce’Tavşan’ sözcüğüyle özdeşleşir. Peki başka neyle özdeşleşir? ‘ Nohut’ sözcüğüyle. Çünkü nohutun allanıp pullanıp,çeşitli giysiler giydirilerek ‘Leblebi’ yapıldığı yerdir Tavşanlı. TSE Belgeli Tavşanlı Leblebisi ‘nin ana maddesi nohut ülkemizde sadece Tavşanlı’da değerli olan bir bakliyattır.Neden bir Nohut piyasası Tavşanlı’da değildir bugüne hep merak ederim. Madem ki Başmakçı denilince ‘ Yumurta’ akla geliyor ve piyasa burada belirleniyorsa bu Tavşanlı için de geçerli olmalıdır. ‘ Nohut’ sözcüğü sadece Tavşanlı’da anımsanmalı ve burada işlem görmelidir
Tavşanlı sözcüğü ‘ Çok gövdeli piramidal karaçam’ ile de özdeşleşir.İlçeye bağlı Vakıf Köyü sınırları içindeki bu nadide orman parçasının zenginliği olan bu çam ağaçlarının bir benzeri hiçbir yerde yoktur.Bu çamlar arasında ‘ Mehmetçik Çamı’ olarak adlandırılan çam da nadide bir çamdır.
Tavşanlı sözcüğü’ Dombay- Karamanda’ sözcükleriyle de özdeşleşmiştir. Ülkemizde çok az yerde bulunan bu siyah renkli,iri cüsseli hayvanların sütü de,kaymağı da,sütünden üretilen dondurması da,yoğurt ve peyniri de ünlüdür.Tavşanlı’da sadece Çobanköy’de 4OO Karamanda-Dombay bulunmaktadır.
Tavşanlı’ Linyitspor’ ile de özdeşleşmiştir.Bir ara TFF Liglerini birer birer aşarak neredeyse Süper Lige yükselmesine ramak kalan bu spor elçimiz için Ak Parti Hükümeti milyonlar harcayarak Tavşanlı’ya Avrupa normlarında bir stat bile kazandırmıştır.
Tavşanlı kaliteli ‘ Linyit Kömürü’ ile de özdeşleşmiştir. Mehmet Tunçbilek adlı bir Tavşanlılının bulup Türk Ekonomisi’ne armağan ettiği bu kömür vasıtasıyla ilçenin ekonomisi güçlülüğünü bugün de sürdürmektedir.
Tavşanlı sağ görüşlü siyasi partilerle de özdeşleşmiştir. İstisnalar dışında Tavşanlı’da hep sağ görüşlü siyasi partiler kazanmıştır.Bu gelenek haline gelmiştir.
YARDIMCI DOÇENT DOKTOR RAHMİ ORUÇ GÜVENÇ CADDESİ
TABELASI NE ZAMAN ASILACAK
Bir süre önce vefat eden üniversite öğretim görevlisi,ünlü TÜMATA Topluluğu’nun kurucusu,1948 Tavşanlı doğumlu,yerel gazeteci’ Tavşanlı Postası’ gazetesi sahip ve başyazarı,rahmetli Kamil Güvenç’in üç oğlundan birisi olan Rahmi Oruç Güvenç İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü mezunuydu.İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Psikiyatri Kliniğinde klinik psikoloji doktorluğu da yapmıştı.Akıl hastalıklarının musiki ile tedavisi konusunda doktora sahibiydi. Bir ara da Üsküdar Üniversitesi’nde öğretim görevlisiydi.Rahmetli,Türk ve dünya müziğinin orijini ve tarihçesiyle ilgili uygulamalı çalışmalarıyla da tanınıyordu.Kütahya’nın Tavşanlı İlçesi doğumlu Yard. Doç. Dr. Rahmi Oruç Güvenç Caddesi Tabelasının Moymul Mahallesi- Dağçeşme Mahallelerinin kesiştiği,Dedeler Mahallesi girişine asılması bekleniyordu. Bu konuda Tavşanlı Belediye Meclisinin bu konuda karar alması gerekliydi. Bu kararın alınıp alınmadığı alındıysa bu tabelanın ne zaman gereken yere asılacağı merak ediliyor. Zira adı geçen Kütahya’nın yetiştirdiği değerlerden sadece birisi.
Ama taraflı tarafsız herkes:” Sayın başkan söz verdiyse yapar” diyerek topu belediye başkanı Mustafa Güler’e atıyor.Bana göre de sayın başkan sözünde duracaktır.Bugüne kadar ne söz verdiyse yapmıştır.