“EVET HAYIR VE TERCİH SÖZCÜKLERİ
Bülent Alpagut
- 05062218413“EVET HAYIR VE TERCİH SÖZCÜKLERİ
Genel seçimler ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde en çok konuşulacak sözcükler:” Evet,hayır,tercih” sözcükleri olacaktır.Eski Türkçe’de” Evet” sözcüğü “ Emet” olarak kullanılmıştır.Genelde cevap(yanıt) olarak kullanılan bir tastik sözüdür.Basit bir örnekle “ Kütahyalı mısınız?” sorusuna “ Evet” deriz.Bu durumda “ Evet” eğer bir söze cevap teşkil edecekse “ doğru”,tabi ki,tabiatıyle”anlamında ifadeye kuvvet katmak için kullanılır.
Söze ara verildikten sonra konuşmaya başlanırken de kullanılan başlangıç sözüdür.” Evet ,ne diyorduk?”” Ha,evet,söylemeyi unuttum” cümleleri buna iki örnektir.” Hayır” sözcüğü Arapça”Hayr” sözcüğünün küçük bir versiyonudur.Her durumda ve makbul olan hal ve iş anlamındadır.Şu son Referandumdaki “ Hayır” ile uzaktan yakından bir ilgisi yoktur.” Hayır” sözcüğü de” Evet” sözcüğü de ünlemdir.( Olumsuzluğu,iyi dilekle dolaylı olarak ifade eden birer sözcüktür)” Öyle değil,olmaz yok,asla” anlamlarında olumsuzluk,ret ve inkar bildirir.” Hayır,ben o vakit Kütahya’daydım” ve “ Hayır,bu hal uzun sürmez sen yakındasın” ve”Hayır,senden gizli bir şey düşünmüyorduk” cümlelerinde olduğu gibi.
“ Tercih” sözcüğü ise Arapça’dır.” Ruchan” sözcüğünden gelir.Bir şeyi diğerlerinden daha üstün tutma,daha önemli sayma,yeğlemedir.
Seçimlerde karanlık odaya(kabin v.b) girenlerin ellerine verilen “ Evet” ve “ Hayır” mühürleriyle” Tercih”mühürlerinin ne anlama geldiklerini bilmeden bir yerlere vurup kaldıranlara selam olsun.Hani Yunus’un dediği gibi:” Ete kemiğe büründüm,Yunus diye göründüm” açıklamasının en kısa anlatımı “ Evet,Hayır ve Tercih” sözcükleridir.” Evet,hayır,tercih” sözcüklerini basılı evraka vuranlar hangi dilden,ırktan,dinden,milletten olurlarsa olsunlar vurdukları mühürle bir çok şeyi değiştiriyorlarsa bu mühürler gerçekten önemlidir.Muhtarlar bile mühürlerini deri bir kılıfın içinde saklarlar.Nüfus Müdürlükleri,Gümrükler, Vergi daireleri,çeşitli bakanlıklar ve Askeri Birliklerde de mühürler vardır. Bunların hepsi de önemlidir. Bazen bir mühür insan kurtarır bazen de birinin sonunu getirir.Eskiden” İdam”kararı veren mahkemelerde hakimlerin kalemlerini kırdıklarını duyardık.Bir daha böyle bir karar almasınlar diye herhalde kırıyorlardı.Seçmenler mühürü basarken ne kadar büyük bir vebal taşıdıklarının farkında olmazlar.Mühürü basıp gitmek önemli değil. Mühürü yerinde kullanmak önemlidir.Bunu bilinçli olarak yapanların bir hayli az olduğunu düşünenlerdenim.Bu nedenle seçmen eline verilen mühürü okuyup üfleyerek vuracağı yere vurmalıdır.Mühürlerin kaderleri de değiştirdiği unutulmamalıdır.