LAKAP VE TAVŞANLI’DA LAKAPLAR
Bülent Alpagut
- 05062218413
LAKAP VE TAVŞANLI’DA LAKAPLAR
2014 TÜİK Verilerine göre Tavşanlı’nın 19 mahalle içindeki nüfusu 68 bin 216’dır.Bu rakam 2015 yılının son günü itibariyle nedir? Bunun yanıtını 2015 TUİK Verileri verecektir.
Tavşanlı merkezde ,belirttiğim sayıdaki mahallede yaşayanların hepsi lakap olarak anılanlar içinde değildir. Lakap bilindiği gibi bir kimseye veya bir aileye kendi adından ayrı olarak sonradan takılan, o kimsenin veya o ailenin bir özelliğinden kaynaklanan addır. Lakap takanlar da zaten bir kimseye veya mensup olduğu aileye bir özelliğini göz önüne alarak lakap takmışlardır. Ama lakaplar bir mühüre benzer. Bir dövme gibidir. O aile bireyleri de kendilerine takılan takma adları ailenin son bireyi dünyayı terk edene kadar taşırlar.
Bir il,ilçe,belde merkezinde ve köylerde de lakaplar bugün de devam etmektedir.Soyadı pek bilinmez ama lakap ile bir aileye mensup olanı hemen bulabilirsiniz. Soy adı kanunu çıkmadan önce herkesin sadece bir adı vardı. Örneğin:” Mustafa Reşit Bey” gibi. Ama bugün yine binlerce ailenin soy adı,yani herkesin ailece anılmasına yarayan öz adından sonraki adı,aile adı bulunmaktadır.
Ben rahmetli babam Tavşanlı’ya Simav’dan hakimlik mesleğinden ayrıldıktan sonra geldiği 1946 yılından beri Tavşanlılıyım. Tavşanlı’da çocukluk yıllarım,gençliğim,öğretmenliğim,gazeteciliğim ve diğer görevlerimi 71 yıla sığdırmışım. Ama benim bir lakabım yok. Ama :” Hocam sana da avukatın oğlu desek,bu da senin lakabın olsun” derseniz eyvallah.
Ben bile kişileri lakaplarıyla tanıyorum. Gördüğüm birine:” Kimlerdensin?” diyorum. Aldığım yanıt genelde bir lakap oluyor. Hemen çıkarıyorum.
Lakap sözcüğünün orjinali lakab’dır. Arapça bir sözcüktür. Aslında a harfinin üzerinde bir de şapka olması gerekir. Ama biz harfleri artık şapkasız okuduğumuzdan inceltme işareti olmadığı için kaba telaffuz ediyoruz.Bu da beni bir öğretmen olarak rahatsız ediyor. Örneğin Lale , kağıt, lailaheillallah, Mülayim, Dilaver, Cemal’de olduğu gibi.
Lakaplara bakıyorum da Tavşanlı kocaman bir aile gibi görünüyorsa da bugün öz Tavşanlılı dediğimiz yani lakapla ifade edilen ailelerin bireyleri giderek azalıyor.
Şimdi etrafımızdaki ailelere bir göz atalım. Göreceksiniz bu ailelere takılan takma adlar yani lakapları taşıyanların sayısı giderek azalmıştır. Tavşanlılı hemşehrilerime kenarlarında köşelerinde kalsın diyerek bulabildiklerimi yazmaya çalışacağım.
Abalılar,Abdeler,Abbacıklar,Aslanlar,Alacalar,Alaaslar,Arnavutlar,Armutlar,Alionbaşılar,Azizeler,Acemler,Aktakkalar,Agalar,Abeşler,Ballar,Bakırlar,Babirler,Buruklar,Barutçular,Boşnaklar,Bölükler,Böcekler,Bulgurlar,Bıtımlar,Bıçakçılar,Balyemezler,Bostancılar,Benliler,Boyacılar,Börekler,Delihozzadeler,Dehriler,Danacılar,Dolmalar,Duraklar,Dübekler,Dilerler,Dilsizler,Dilliler,Deliağalar,Dedelerler,Değirmenciler,Carsanlar,Carcarlar,Curamanlar,Cinniler,Cırlar,Cıbanlar,Cemilhocalar,Cezalar,Cadalozlar,Cımaralar,Çardaklılar,Çakıcılar,Çakarlar,Çakmaklar,Çıtaklar,Çıraklar,Çamçarlar,Çakırlar,Çenterler,Çulfalar,Eşenliler,Ellezler,Eskiciler,Ekizler,Esmalar,Esmerler,Ellibeşler,Efendiler,Gazyağlar,Gözcüler,Gagalar,Garamalaklar,Gürcüler,Güneyler,Gümüşler,Gümüşbacaklar,Gülsümler,Gocabaşlar,Gürdallar,Gargalar,Gocagözler,Göcenler,Godoşlar,Gorgorlr,Göğerler,Hatıplar,Haytalar,Haydarlar,Hocalar,Hafızaliler,Hacıhasanlar,Harmancıklılar,Hasandayılar,Helvacılar,Helimler,Hamutçular,Humalar,Hafızhocalar,Hacıismailler,Hacıarifler,Hacıkadirler,Hasmilleriğiller,İsaklar,İğneciler,İnönüler,Hakkıonbaşılar,Karakafalar,Karaaliler,Kafadarlar,Kavuncular,Keçeciler,Keçiler,Kirazlar,Kurbanlar,Kelaliler,Karabataklar,Kafiyeler,Kayalar,Kaytancılar,Kunduzlar,Karaveyisler,Karahafızlar,Kulluklar,Muratlar,Makatlar,Mayınlar,Macurlar,Mesciler,Mecidiyeler,Molmarlar,Nafileler,Niseler,Ordular,Osmanlar,Omarlar,Onbaşılar,Sarımsaklar,Sasıkavunlar,Serderler,Sofular,Sakarlılar,Saraçlar,Salamonlar,Sözeriler,Sepetler,Seferler,Şenmetler,Şapşaplar,Şıhlar,Şekerciler,Şevetler,Şapkacılar,Taharlar,Tokmaklar,Tamazlar,Takkasızlar,Tüfekçiler,Tütüncüveliler,Tintonlar,Tabaklar,Topçular,Tarhanlar,Paytarlar,Yüzbaşılar,Yörükler,Yenialiler,Yandımlar,Postacılar,,Gemalmazlar,Virancıklar,Velihocalar,Velcikler,Velimehmetler,Yamraklar,Yumurtacılar,Üftadeler,Zeytinlerzarifeler,Galipler,Kazanbölenler,Açkarınlar,Hüseyinbaşlar,Ümmetler,Çıraklar,Kırlar,Bayramlarkoyuncular,Katırcılar,Elifler,Çenesizler,Kantarcılar
Tavşanlı’dan en az 500 km uzakta biriyim. Aklıma bu lakaplar geldi. Kimbilir orada burada nice unuttuklarım var. Kimse kusuruma bakmasın. Yazımın başında da belirtmiştim. Tavşanlı kocaman bir ailedir. Tavşanlılı bize de yıllarca ekmek verdi,su verdi. Bizi kendinden bildi. Kucak açtı. Allah hepsinden razı olsun. Tavşanlı’da oturacak bir evimiz olmadı. Ama herkesin evi benim evim gibi. Değerli babam, annem ve kızkardeşimin, eniştemin annesinin,gelinimin aile bireylerinin mezarları Tavşanlı’da.Mezar ziyaretlerinde bizim de mezarlarımıza ziyarette bulunup en azından bir Fatiha okuyanlardan Allah razı olsun. Beni de avukatın oğlu ,Melahat’ın oğlu olarak ananlara selam olsun.
