TÜRKİYE İŞ BANKASI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NE
Bülent Alpagut
- 05062218413
TÜRKİYE İŞ BANKASI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NE
9 KASIM 1952’DE
50 TAVŞANLILININ ALTINI İMZALAYARAK
GÖNDERDİĞİ DİLEKÇE
İŞ BANKASI ŞUBESİ’NİN AÇILMASI İÇİN
YETERLİ OLMUŞTU
Ben de İş Bankalıyım.En azından kızım,bu bankanın yıllar içinde 2 şubesinde şef ve servis yetkilisi olarak çalıştı. Ben emekli maaşımı bu bankadan alıyorum. Aile bireylerim de İş Bankalı. İş Bankalı olmak bir ayrıcalıktır. Bunu İş Bankalı olmayanlar anlayamazlar.
Öncelikle İş Bankası’nın doğum gününü kutluyorum. İş Bankası,yerli-milli güçlü bir bankaya ihtiyaç duyulduğu için ATATÜRK tarafından 26 Ağustos 1924’te bir milyon lira sermayeyle kurulmuştur. Bu paranın da dörtte birini ,yani 250 bin lirasını ATATÜRK vermiştir Geriye kalan ödenmemiş sermayenin 750 bin lirası ise taahhüt edilmiştir. ATATÜRK bankanın Genel Müdürlüğü’ne CELAL BAYAR’I getirmiştir.
Şimdi belki birçok kişi ister istemez kendi kendine :” Acaba ATATÜRK İş Bankası’nın kuruluşu için verdiği bu 250 bin lirayı nereden bulmuştur?” . diye düşünmüş. Buna yanıtı resmi veriler çerçevesinde ben vereyim; Bu para, Hindistan Müslümanları’nın Milli Mücadele’ye destek olmak için aralarında topladıkları ve bizzat ATATÜRK’ün şahsına , ANKARA’ya 14 defada gönderdikleri toplam 675 bin liranın içinden alınıp değerlendirilen paradır.
Kaynak;Cumhurbaşkanlığı Arşivi, A.III-10-A,Dos.44,F.47,F.10-23,TÜRK İstiklal Harbi, İdari Faaliyetler,C.VII,s.175)
ATATÜRK, Büyük Taarruz öncesinde ordunun ihtiyaçlarını karşılamak için bu gönderilen paranın 500 bin lirasını MSB’na vermiştir. Yunan Ordusu’nun arkasına bakmadan kaçarken yakıp yıktığı,tahrip ettiği şehirlerimizde aç kalan insanlarımıza da 110 bin lira yardım etmiştir. ( Sabahattin Selek, Anadolu İhtilali ,C.1,s.143) Böylece ATATÜRK’ün elinde kala kala Hindistan Müslümanları’nın gönderdiği paradan 65 bin lira kalmıştı.Ancak Büyük Zafer’den sonra ( 30 Ağustos 1922), Bakanlar Kurulu, ATATÜRK’ün ordunun ihtiyaçları için verdiği 500 bin liranın 380 bin lirasını ATATÜRK’e geri vermiştir. Milli Mücadele sonrasında ATATÜRK’ün elinde 380.000+65.000=445.000 lira vardı. Ayrıca zengin Mısır Hidivi Abbas Hilmi Paşa,Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına girerken CHP’ye 900.000 lira bağışlamıştır. ( Hasan Rıza Soyak, Atatürk’ten Hatıralar,C.2,s.686) ATATÜRK Hindistan Müslümanları’nın gönderdiği paradan kalan bu 445.000 lirayı, ülke için en verimli biçimde şöyle değerlendirmiştir: 250.000 liraya,Türk Ekonomisi’ni geliştirmek için İŞ BANKASI’nı kurdu.120.000 liraya Tarım ve Hayvancılığı geliştirmek için örnek çiftlikler kurdu. 65.000 liraya da İŞ BANKASI’ndan Maden T.A.Ş hisseleri satın aldı. Bu hisse gelirlerini örnek çiftliklerde kullandı. Abbas Hilmi Paşa’nın verdiği 900.000 liranın bir kısmını İŞ BANKASI 2 numaralı hesabına yatırdı. Bir kısmıyla da İŞ BANKASI’ndan hisse senetleri aldı.
ATATÜRK, 12 Haziran 1933’te 2307 sayılı Özel bir kanun çıkarttırarak Medeni Kanun gereği akrabalarına,yakınlarına kalması gereken “ Mahfuz Hisse” dahil,tüm varlığını millete bağışlamanın yolunu açmıştır. O,MAL VE MÜLK EDİNMEK İÇİN DEĞİL, TÜM MALINI,MÜLKÜNÜ MİLLETE BIRAKMAK İÇİN “ Özel Kanun” çıkartan insandır. Bunun dünyada bir örneği yoktur ve olmamıştır.
ATATÜRK, 12 Haziran 1937’de ki o tarihte ben henuz doğmamışım, bir vasiyet mektubuyla örnek çiftliklerini HAZİNE’ye bırakmıştır. 11 Mayıs 1938’de ise Ankara Ulus Matbaası ile eşyalarını ve civarındaki bir arsayı CHP’ye bağışlamıştır. 5 Eylül 1938 tarihli vasiyetiyle İŞ BANKASI’ndaki nakit ,hisse senetleri ve Çaünkaya’daki menkul ve gayrimenkullerini CHP’ye bırakmıştır. ATATÜRK 10 Kasım 1938’de ebediyete intikal ettiğinde,İŞ BANKASI’nda 2 numaralı hesabında 1.446.872 lira 3 kuruş ( Adalet Bakanı Halil Özyürek’e göre 1.519.892 lira bir kuruştur) ile 114 bin 891 adet hisse senedi vardı.ATATÜRK bu parayı, tek kuruşuna dokunmadan CHP’nin denetimine ve yönetimine bırakmıştır. ATATÜRK aramızdan ayrılırken,vefatından kısa süre önce, İŞ BANKASI’ndaki şahsi hesabında 73 bin 019 lira 98 kuruşu vardı. Kişisel tüm varlığı buydu.( Soyak,s.686) Çünkü neredeyse tüm maaşını.sosyal yardımlara,çalışanlara ,yardıma muhtaçlara harcamıştı.
ATATÜRK,5 Eylül 1938’de Dolmabahçe’de vasiyet mektubuna son şeklini vermiştir. Daha sonra bu vasiyetini 6 Ekim 1938’de İstanbul 6. Noteri İsmail Kunter’e teslim etmiştir. ATATÜRK’ün vasiyeti 28 Kasım 1938’de Ankara 3. Sulh Hukuk Hakimliği’nde açılmıştır. ATATÜRK Vasiyetine “ Malik olduğum bütün nukut ve hisse senetleri ile Çankaya’daki menkul ve gayrimenkul emvalimi ,Halk Partisi’ne atideki şartlarla terk ve vasiyet ediyorum, nakit ve hisse senetleri şimdiki gibi İŞ BANKASI tarafından nemalandırılacaktır” notunu düşürmüştür. ATATÜRK’ün vasiyetine göre ; İŞ BANKASI’ndaki 28’lik ATATÜRK HİSSELERİ’nin geliri( ATATÜRK’ün altı manevi kızına ‘yaşadıkları sürece’ vasiyette miktarları belirtilen aylık ödendikten sonra, her yıl yarı yarıya TTK VE TDK arasında paylaştırılmıştır. Halen de devam etmektedir. ATATÜRK vasiyetinde CHP’ye herhangi bir para bırakmamıştır. İŞ BANKASI’ndaki paranın tüm gelirini TTK ve TDK’ya bırakmıştır.
Vasiyet gereği CHP,sadece ATATÜRK’ün İŞ BANKASI’ndaki hisselerinin yönetiminden sorumluydu. Uygulamada CHP,İŞ BANKASI’nın yönetim kurullarına “ Atatürk hisseleri oranında” 3 veya 4 üye sokmaktadır.
Şu gerçek artık iyice bilinmelidir; ATATÜRK ,İŞ BANKASI’ndaki hisselerini HAZİNE’ye değil,partiye bırakmıştır. Bu kararı tanımamak demek, ATATÜRK’ün yasal vasiyetini iptal anlamına gelir. Bu da hukuksuz bir uygulama anlamına gelir.
İŞ BANKASI ,Atatürk’ü çağrıştırır. ATATÜRK, İŞ BANKASI’nı çağrıştırır. İŞ BANKASI ATATÜRK’ün Bankası’dır. İŞ BANKALILAR ‘IN HEPSİ ATATÜRK sevdalısıdır. Eğer bir bankacı,İş Bankası’nda görev yapıyorsa gururludur,mutludur,huzurludur.
Yazımın başlığında ifade ettiğim gibi, Tavşanlı’da yıllar önce bir 9 Kasım 1952 Tarihinde TÜRKİYE İŞ BANKASI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’ne bir dilekçe yazarak Tavşanlı’ya,hem de 8-10 bin nüfuslu bir ilçeye bir İŞ BANKASI ŞUBESİ açılması için dilekçe verenlerden Allah razı olsun. Tüm Tavşanlı Halkı bu değerli büyüklerini bugün saygıyla ve rahmetle anmaktadır. Hayatta olanları için de sağlık ve afiyet dileklerini sunmaktadır Ben de bir vefa borcu olarak bu Tavşanlılıları bir kez daha köşe yazımda ebedileştirmek istedim.
Abbas Kaytan,M. Zeytinoğlu, A.Eser, Mustafa Öner,Ömer Boyacı, Fevzi Özen, Ahmet Sakarlı, Ömer Us,Salih Türker, Galip Mutlu, Mehmet Diler,Şükrü Koyuncu, Ahmet Yumurtacı, İsmail Cezayerli,Mehmet Uygun, M. Kulluk, Ethem Girgin, İ. Girgin, Tevfik Şakrak, Ferit Us, İhsan Us,Ethem Uçar,A. R. Akın,İ. Erkmen,A. Karatürk,Sadık Penbe, Mustafa Arıkan, Hüseyin Gürel, İsmail Aka, F. Uluçay,Ahmet Agat, İbrahim Başköy, Ahmet Çamçar, Kamil Ordu, Hasan Ağdabaş,Hasan Serter, İbrahim Yılmazer,Lütfü Uluçay, Mustafa Aka,Mustafa Abeş,İdris Ekmekçi, Mehmet Boyacı, Ali Başköy,M Emin Öztan,Ahmet Ertan, Mehmet Çakar,Abdullah Koyuncu,Ahmet Karateke, Halil Eraslan,Mehmet Dursun, Halil Aşkın,M. Ali Aşkın, Abdullah Şentürk, Abdullah Sepet, İbrahim Bölükbaşı, Ömer Gezgin, Ahmet Peşint, Kamil Tayşi, İsmail Akkaş,Mustafa Özden, Süleyman Uyanık, M. Emin Akan, Fuat Kart, Hüseyin Tekin, Hasan Yumurtacı ,İbrahim Armut, H. Çelik, Abdurrahim Soysal, İbrahim Yörük, Mehmet Şakrak, Hüseyin Kaplan,Bekir Yörük,Sabri Şenel, İsmail Özkul, Hasan Gezgin, Arif Çam, Mustafa Gürbüz, Abdullah Bakırelli, Mustafa Kasım, Ahmet Kaya, Veli Uluğ, Mehmet Yamrak, Mehmet Akkaş, İsmail Uluğ,Ahmet Alp, Ali Özden, Hakkı Gediz, Şükrü Işıkçı,A. Cemil Arkın, Süleyman Ertekin,Ahmet Başköy, Osman Altınkaya,Ahmet Ün,Turgut Benli, Hüsnü Arkın,Emin Kocagöz ‘ü İŞ BANKALILAR asla unutmamalı.Allah hepsinden razı olsun. Vesile olmuşlar ve Tavşanlı’nın nadide çiçeği İş Bankası Şubesi’nin açılışı gerçekleşmiş.Bu vesileyle Sayın Tavşanlı İş Bankası Şubesi müdürünün şahsında ,tüm banka çalışanlarına başarı,huzur,mutluluk ve afiyet dileklerimi sunuyor ve selam ve sevgilerimi gönderiyorum. Tavşanlı’yı ATM cihazlarıyla (para ödeme makineleri) ile ilk tanıştıran banka İş Bankası’dır. Tavşanlı’da Maden İşçisi’ne kapısını açan ilk banka İş Bankası’dır. Tavşanlı’da hesabı olanlaranı araç ve ev ,beyaz eşya ve diğer ihtiyaçlarını almaları için “ Elini taşın altına sokan banka İş Bankası’dır .Müşterilerine saygılı,gereken ilgiyi gösteren banka İş Bankası’dır. Tavşanlı’nın ekonomik,sosyal ve kültürel başarılarında emeği olan banka İş Barkası’dır. Tavşanlı’da yerin yüzlerce metre derinliğine inerek maden işçisinin sorunlarıyla ilgilenen banka İş Bankası’dır. Maden İşçisi’nin ayağına kadar giderek onların kömür tozuyla kararmış,teriyle ıslanmış ellerini sıkan banka İş Bankası’dır. Doğum günün kutlu olsun İş Bankası …..
