EKMEK VE TAVŞANLI’DA EKMEK
Bülent Alpagut
- 05062218413
EKMEK VE TAVŞANLI’DA EKMEK
Bugünün Tavşanlılısı ekmek açısından şanslıdır. Çünkü bugün hiçbir Tavşanlılı hamur,iyi pişmemiş,kalitesiz ekmek tüketmiyor. Peki diyeceksiniz:2 Bülent Hoca ,sen tükettin mi?” Hem de nasıl?
Benim rahmetli eski hakim sonra avukat babam Hüsamettin Alpagut hayatta üç şeyi çok severdi. Ekmek,gazete, balık avlamayı. 1946 yılın içinde Simav’dan Tavşanlı’ya geldiğimizde ben ve iki merhum kızkardeşim ile annem önce Kurşunlu Camii karşısında,merhum Dönme Talat’ın işyeri yanındaki evde kiradaydık. Sonra Hasmiller’e komşu olduk. Bulgurlar,Gagalar,Carsanlar, Curamanlar ,Göcenler,Sarıadamlar, Kayalar ,Keçiler ,Ellezler, Saraçlar,Kavuncular,Kirazlar,Gökmehmetler,Destanlar uzak ve yakın komşularımızdı.
Tavşanlı’nın merkez nüfusu 4-5 bin civarındaydı. Birkaç mahalle vardı. Birkaç mahallede de birkaç fırın bulunuyordu. O zamanlar nerede bugünkü gibi modern fırınlar? Karafırınlarda ekmek her fırında ayrı bir lezzetti. Tek kusur,ekmeklerin iyi pişmemesiydi. Yani hamur ağırlıklı bir ekmek.Bu nedenle uzun süre bu ekmekleri tükettik.
Zaman içinde merkezde mahalle sayısı,insan sayısı,fırın sayısı arttı. Ama buna rağmen rahmetli babam,ilçe dışına çıkan her dostuna ekmek siparişi verirdi. Merhum babamın,özellikle halen Tavşanlı’da avukat Ali İhsan Bakır,Avukat Cemal Dosdoğru,Avukat merhum Hüsnü Dav utoğlu,Avukat Muammer Uslu,merhum Avukat Tarık Dosdoğru,merhum Avukat Etem Sözen, Avukat Halil İbrahim Manisalı’dan ilç e dışına çıktıklarında dönerlerken iyi pişmiş,kaliteli ekmek istediğini hatırlarım.
O zamanlar bir ara Bursa’ya gidenler Arabayatağından kaliteli,iyi pişmiş nefis ekmekler getirmişlerdir.Bu ekmekleri üretenler Bulgaristan Göçmenleri’ydi.
Zaman içinde Tunçbilek’te iyi ekmek pişiren,üreten bir fırın açılmıştı. Bu fırının Bahadırlar ile ilgili olduğunu düşünüyorum Sonra Çukurköy Ekmeği ve Tepecik Ekmeği birçok satış noktasında satılmaya başladı.Tavşanlılı bayanlar evlerinde hazırladıkları hamurları fırınlara getirir ve bir hafta yetecek ekmek yaptırırlardı. Ekmekler,kesinlikle bozulmazdı. Temiz bezlerin arasına sarılır saklanırlardı.
Ben de ekmeğin pişeğenini ,kalitelisini severim. Tavşanlı’da zaman içinde mahalle aralarında karafırınların sayısı arttıkça rekabet te başladı. Kim damağa uygun,kaliteli ekmek çıkarırsa ekmeğini akşama varmadan satıp,kepengini indiriyordu. Aklımda kalan fırıncılar var; Örneğin, merhum Mehmet Eşenli’yi,oğlu Hasan Eşenli’yi, merhum Hacaza’yı,dört kardeşler;Mustafa,Ahmet, Abdullah ve Mehmet Emin Özdenler’i,merhum Yörük İbrahim’i, Ali ve oğlu Hasan’ı, Mülayim Yokuşundaki merhum Balılar’ın Mehmet’i, Haydar Ahmet merhumun yanındaki fırıncı Ekmekçiler’in Abdullah’ı(çok sinirliydi), Muharrem Usta’yı, Hasan Erdemir’i, asla unutmadım.
Sonra Tavşanlı’da bir hayli fırın hizmete girdi.Bahadırlar,ekmek konusunda ünlenmiş fırıncılarla insanımıza kaliteli ekmek vermeyi sürdürmüşlerdir.Bugün bile Yörük Hasan’ın haşhaşlısı yine önemini koruyor. Fırınlarımız sadece ekmek çıkarmıyorlar. Güveç fırınlarımız var. Güveç pişiriyorlar. Simit fırınlarımız var. Simit üretiyor. Börek fırınlarımız var. Börek çıkarıyor.
Kulakları çınlasın; Bakkallar ve Bayiler Odası Başkanı Hasan Bayram’ı sık ararım. Son günlerde bazı yerleşim birimlerinde ekmek fiyatları değişti. Tavşanlı7da bir değişiklik var mı? diye sorduğumda halen Tavşanlı’da belediye sınırları içindeki yaklaşık 45 fırında 350 gram pişmiş ekmeğin 2 lira 50 kuruşa satıldığını söyledi. Ama yetkili mercilerden her an bir zam bekleniyormuş. Bu da 300 gram pişmiş ekmeğin 2 lira 50 kuruşa satılması anlamına geliyor. Ama uygulama yok.
Başkan Bayram, yine de her halükarda Tavşanlılılar’ın birçok yere oranla daha kaliteli ekmek tükettiğini,ekmeğin daha birçok yere kıyasla daha ucuza olduğunu belirtti.
Yani mevcut duruma göre Tavşanlı’da pişmiş ekmeğin kilosu 7 lira 14 kuruş ise de beklenmedik bir anda bu 8 lira 33 kuruş olabilir.Hiç bir fırıncının durup dururken zam düşünmediğini belirten oda başkan ekmek zammının zaruri sebeplerle ( Su,elektrik,maya,tuz,nakliye) deki artışlardan kaynaklandığını söylüyor.
Tavşanlı’da bendeki kayıtlar doğruysa ,belediye sınırları içinde 42 bin 552 konut-daire var. Bunların her birine bir ekmek girdiğini düşünürsek durum ortada. Benim kanaatime göre,Tavşanlı7da ekmek sorunu yaşanmıyor. Hatta Tavşanlı ürettiği ekmeği sadece Tavşanlı İlçesi sınırları içindekilere değil komşu ilçelere de satıyor. Köylerimizin çoğunda artık ekmek üretimi yapılmıyor. Köylü yurttaşlar da ekmeğini şehirden götürüyor. Ne gariptir ki,şehirdekiler de “ Köy ekmeği” tüketmeyi seviyor. “ Esmer ekmek” dillerden düşmüyor.Beyaz ekmek artık pek tercih edilmiyor. Bir zamanlar,gençliğimde kağıt kadar beyaz” Francala” ekmekler üretilirdi. Bayağı müşterisi vardı. Rahmetli babamın ruhu şad olsun. O kaliteli,lezzetli,damak tadı Tavşanlı Ekmekleri’nden yiyemedi. Ama bizler yiyebiliyoruz. Ruhuna gitsin.
Bu arada “ Ekmekçi Dede” ye de bir Fatiha okudum. Ama ekmek mi üretir di onu da bilmiyorum.
