İŞ BANKASI 26 AĞUSTOS 2024 TARİHİNDE 100 YAŞINDA OLACAK
İŞ BANKASI 26 AĞUSTOS 2024 TARİHİNDE 100 YAŞINDA OLACAK
Bülent Alpagut
- 05062218413
İŞ BANKASI 26 AĞUSTOS 2024 TARİHİNDE 100
YAŞINDA OLACAK
Cumhuriyet kurulduğunda yerli/milli güçlü bir bankaya büyük ihtiyaç vardı. İşte bu amaçla ATATÜRK 26 Ağustos 1924’te iş bankası’nı kurdu. Banka bir milyon sermaye ile kurulmuştur. Bu paranın dörtte birini ,yani 250 bin lirasını ATATÜRK vermiştir. Ödenmemiş sermayenin 750 bin lirası ise taahhüt edilmiştir. ATATÜRK bu genç bankanın Genel Müdürlüğü’ne ise Cumhurbaşkanlarımızdan merhum Celal Bayar’ı getirmiştir. Bizim insanımız bir hoştur. Birçok kişi :” ATATÜRK İş Bankası’nın kuruluşu için verdiği 250 bin lirayı nereden buldu?” diye hep konuşmuştur.
Buna açıklık getirmek her şeyden öte,bu bankanın ,banka ailesinin bir bireyi olarak bana da düşer. HİNDİSTAN MÜSLÜMANLARI , Milli Mücadele’ye destek olmak için aralarında para toplayıp bizzat ATATÜRK’ün şahsına ,topladıkları bu paraları göndermişlerdir. Bu toplanan paralar 14 seferde ANKARA’ya ulaşmıştır. Tamamı 675 bin liraydı. (Cumhurbaşkanlığı Arşivi, A III-10-a, Dos. 44, F.47,f.10-23,Türk İstiklal Harbi,İdari Faaliyetler,C.VII,s.175)
ATATÜRK BÜYÜK TAARRUZ öncesi nde Ordunun ihtiyaçlarını karşılamak için bu paranın 500 bin lirasını MSB’lığı’na vermiştir.Yunan Ordusu’nun kaçarken yakıp yıktığı şehirlerimizde aç kalan insanlarımıza da 110 bin lira yardım edilmiştir.( Sabahattin Selek, Anadolu İhtilali, C.1,s.143) Böylece ATATÜRK’ün elinde sadece 65 bin lira kalmıştır. Ancak,BÜYÜK ZAFER’den sonra Bakanlar Kurulu,ATATÜRK’ün ordunun ihtiyaçları için verdiği 500 bin liranın 380 bin lirasını ATATÜRK’e geri vermiştir. Milli Mücadele sonrasında ATATÜRK’ün elinde 380 .000+65.000 =445.000 lira vardı. Ayrıca zengin Mısır Hidivi Abbas Hilmi Paşa ,T.C Vatandaşlığına girerken CHP’ye 900.000 lira bağışlamıştır. (Hasan Rıza Soyak. Atatürk’ten Hatıralar,C.2,s.686) ATATÜRK,Hindistan Müslümanları’nın göndermiş olduğu paradan kalan bu 445.000 lirayı, ülke için,en verimli biçimde şöyle değerlendirmiştir;
1-250.000 liraya, Türk Ekonomisini geliştirmek için İŞ BANKASI’nı kurmuştur.
2-120,000 liraya tarım ve hayvancılığı geliştirmek için örnek çiftlikler kurmuştur.
3-65.000 liraya da İŞ BANKASI’ndan Maden T.A.Ş. hisseleri satın almıştır.Bu hisse gelirlerini örnek çiftliklerde kullanmıştır.
4-Abbas Hilmi Paşa’nın verdiği 900.000 liranın bir kısmını İŞ Bankası 2 numaralı hesabına yatırmıştır. Bir kısmıyla da İş Bankası’ndan hisse senetleri almıştır.
ATATÜRK HER ŞEYİNİ BU AZİZ MİLLETE BIRAKMIŞTIR
Bugün maalesef bu büyük insanı,devrimleriyle milletimizi taçlandıran,eşsiz devlet adamını,ebedi başkomutanımızı,ilk Cumhurbaşkanımızı eleştirenler şunu iyi bilmelidirler ki,ATATÜRK BUNLARI ASLA ŞAHSİ MAL VARLIĞI OLRAK GÖRMEMİŞTİR. Bu mal varlığının tek kuruşunu bile şahsı için harcamamıştır. Merhum Hasan Rıza Soyak’ın belirttiği gibi, çiftlik ürünlerini dahi parasıyla satın almıştır. Bunların gelirlerini asla, kendi gelirlerine katmamıştır. Bunların hepsini partinin ve milletin malı olarak görmüştür. ATATÜRK, 12 Haziran 1933’te 2307 sayılı bir kanun çıkarttırarak MEDENİ KANUN gereği akrabalarına,yakınlarına kalması gereken” mahfuz hisse” dahil tüm mal varlığını millete bağışlamanın yolunu açmıştır. ATATÜRK,mal ve mülk edinmek için değil,tüm malını mülkünü millete bırakmak için” özel kanun” çıkartmıştır.Bunun dünyada bir örneği yoktur.
ATATÜRK, 12 Haziran 1937’de bir vasiyet mektubuyla örnek çiftliklerini Hazine’ye bırakmıştır. 11 Mayıs 1938’de ANKARA ULUS MATBAASI ile eşyalarını ve civarındaki bir arsayı da CHP’ye bağışlamıştır. 5 Eylül 1938 tarihli vasiyetiyle de İŞ BANKASI’ndaki nakit,hisse senetlerini ve Çankaya’daki menkul ve gayrimenkullerini CHP’ye bırakmıştır. ATATÜRK 10 Kasım 1938 tarihinde ebediyete intikal ettiğinde İŞ BANKASI’nda 2 numaralı hesabında 1.446.872 lira 3 kuruş( Adalet Bakanı Halil Özyürek’in 1950’de meclisteki açıklamasına göre 1.519.892 lira 1 kuruş)ile 114.891 adet hisse senedi vardı. ATATÜRK, bu parayı tek kuruşuna bile dokunmadan CHP’nin denetimine bırakmıştır. ATATÜRK ölürken,İŞ BANKASI’ndaki şahsi hesabında ise sadece ve sadece 73 bin 019 lira 98 kuruşu vardı. Kişisel tüm varlığı buydu(Soyak.s.686) Çünkü neredeyse tüm maaşını ,sosyal yardımlara,çalışanlara,yardıma muhtaç olanlara harcamıştır. ATATÜRK, 5 Eylül 1938 tarihinde Dolmabahçe7de vasiyet mektubuna son şeklini vermiştir. Daha sonra vasiyetini 6 Ekim 1938 tarihinde İstanbul 6. Noteri merhum İsmail Kunter’e teslim etmiştir. ATATÜRK’ün vasiyeti 28 Kasım 1938 tarihinde Ankara 3. Sulh Hukuk Hakimliği’nde açılmıştır. ATATÜRK Vasiyetine “ Malik olduğum bütün nukut ve hisse senetleriyle Çanakaya’daki menkul ve gayri menkul emvalimi, Halk Partisi’ne atideki şartlarla terk ve vasiyet ediyorum” diye başlamıştır. Daha sonra da şartlarını birer birer sıralamıştır. Asıl önemlisi :” Nakit ve hisse senetleri şimdiki gibi İŞ BANKASI tarafından nemalandırılacaktır” notunu düşmesidir. Bu da şudur; ATATÜRK’ün vasiyetine göre İŞ BANKASI’ndaki % 28’lik ATATÜRK HİSSELERİ’nin geliri( ATATÜRK’ün 6 manevi kızına) “ yaşadıkları sürece” vasiyette miktarları belirtilen aylıkları ödendikten sonra her yıl yarı yarıya TTK ve TDK arasında paylaştırılacaktır.ATATÜRK Vasiyetinde CHP’ye herhangi bir para bırakmamıştır. İŞ BANKASI’ndaki paranın tüm gelirini TTK ve TDK’ya bırakmıştır. Vasiyet gereği CHP,SADECE atatürk’ÜN İş bankası’ndaki hisselerinin yönetiminden sorumluydu. Uygulamada CHP, iş bankası’nın yönetim kurullarına ATATÜRK HİSSELERİ ORANINDA 3 veya 4 üye sokmuştur.
Ben ve aile bireylerim yıllardır İş Bankası Ailesi’nin birer bireyiyiz. Yıllardır başka bankamız olmamıştır. Kızım İş Bankası’nın çeşitli kademelerinde hizmet vermiş ve bu bankanın emekli bir mensubudur. İŞ BANKASI’nın sayın Yönetim Kurulu Başkanı,sayın Genel Müdürü, Yönetim kurulu üyeleri,İcra kurulu üyeleri , ülkenin dört bir yanındaki yöneticileri,çalışanları katıksız ATATÜRKÇÜ’dür.
26 Ağustos günü 100 yıllık bir çınar olarak Türk Ekonomisi’nin vazgeçilmezi İŞ BANKASI yurtiçi ve yurtdışı etkinliklerle bu mutluluğunu herkesle paylaşacaktır. Bu arada Ulu Önder’in mozelesine çelenk konulacak ve saygı duruşunda bulunulacaktır. Dünyada eşine nadir rastlanan bir fedakarlıkla verilen Milli Mücadele’nin ardından küllerinden yeniden doğan bir ulusun hürriyetle buluşmasının en anlamlı,en güzel nişanesi olan Cumhuriyetimizin ilk ULUSAL BANKASI olarak bir asrı geride bırakan İş Bankası ülkemizin sosyal,kültürel,ekonomik ,sportif başarılarında, yine en önde,en büyük gücümüz olarak kalacaktır. İkinci yüzyıla girerken İŞ BANKASI ÜLKEMİZİ DÜN OLDUĞU GİBİ YİNE İLERİYE TAŞIMAYI,TOPLUMSAL FAYDA YARATMAYI ODAĞINA ALMAYI SÜRDÜRECEKTİR. Yoluna azimle yürümeye devam edecektir. İnanıyorum ki, İş Bankası’nın varlığı bu ülke için, bu ekonomi için son derecede önemlidir. İş Bankası, Türkiye’nin sürdürülebilir büyümesini ,kalkınmasını,sosyal gelişimini destekleyen büyük bir topluluk olmayı sürdürecektir. Bu yolculuk,bankanın çalışanlarıyla, sendikasıyla, munzam sandığıyla, çalışan ve emeklileriyle, daha güzel olacaktır. İş Bankası’nın itibarını birbirine karşı itimat içinde olan empati içinde olan ,birbirini anlayan insanlar koruyacaktır. Bankanın ve iştiraklerinin yüksek performansını bir yüzyıl daha sürdürülebilir kılmak bankanın en büyük idealidir. Yatırımcılar, bankanın önlerine koyduğu vizyona, gelecekte yaratılacak değere ve somut kararlara, KAP Açıklamalarına , bakarak yatırım yapıyorlar. İş Bankası öyle düşünüyorum, bilimin ve teknolojinin aydınlattığı yoldan giderek barışa ve emeğe hak ettiği değeri vererek ikinci yüzyılda da geleceğin bankası olarak tarihsel misyonuna devam edecektir. 26 Ağustos 1924 tarihinde iki şube 37 çalışanla yola çıkan İş Bankası, bugün 1.113 şube ve 21 bin çalışanla parlayan bir kutup yıldızı gibidir. Dünyanın sayılı,saygıdeğer,güvenilir 100 bankası arasında yerini almıştır. Genel başkanın ifadesiyle İş Bankası bir dahinin projesidir. Asıl önemlisi İş Bankası’nı bugünlere getiren yoğun bir emeğin ürünüdür. Nice yıllara İş Bankası…….İyi ki varsın.İş Bankası çalışanları, emeklileri, dul ve yetimleri, sempatizanları,bankayla iş yapanlarıyla kocaman bir ailedir.
