Vali Ali Çelik'ten Ahilik Haftası Basın Açıklaması
Kütahya Valisi Ali Çelik'ten Ahilik Haftası basın açıklaması ,
"Ahilik; bilgiyi , meslek sahibi olup üretmeyi, merhamet başta olmak üzere fazilet ve erdem sahibi olmayı içerisinde barındıran bir insanlık tavrı ve tarzı olarak Abbasiler döneminin sonlarında ortaya çıkmış bir harekettir.
Her şey bir ihtiyaçtan doğar. Her ihtiyacı da kendi zemininde değerlendirmek gerekir. İnsanlık neden Ahilik ve onun temel zemini olan fütüvvet (gençlik) hareketine yönelmiştir. Yaşanması gereken dini değerler istismar edilmeye başlayınca , dini değerlerin birleştirici ve kaynaştırıcı özelliğini kaybolmaya başlamış, insanlar farklı mezhep ve meşreplere ve fırkalara bölünmüşlerdir.
Farklılıkları zenginlik olması gerekirken yerini ayrımcılığa ve bölünmelere bırakmıştır. Bölünmeler arttıkça toplumsal hayatta haksızlıklar çoğalmaya başlamıştır. Dinin ve değerlerin birleştirici gücü yönetimler tarafından istismar edilmeye devam etmiş bunun sonucunda da toplumsal birlik zayıflamıştır. İnsanlık bu bozulmuşluklardan kurtularak adeta fabrika ayarlarına dönmek istemiştir. İşte bu kardeşlik, dayanışma ve birlik ruhunun adı fütüvvet ruhu ve fütüvvet ahlakıdır. Fütüvvet ve ahilik birbiri ile ilişkilidir. Ahiliğin ruhu fütüvvetnamalerdir.
Fütüvvet Teşkilatı'nın kuruluşu Abbasi Halifeliği dönemine rastlar. Siyasi gücünden sonra gittikçe dini gücünü yitirmiş olan Abbasi Halifeliği, en-Nasır Lidinillâh Ebû’l-Abbas Ahmed’in halifeliği zamanında Fütüvvet Teşkilatı aracılığı ile yeni bir atılım yapma fırsatı bulmuştur. Arapçada Fütüvvet, Farsçada civanmerd, Türkçemiz de ise alp, yiğit, delikanlılık gibi manaları olan bu fütüvvet hareketi, insanları insanlık ve delikanlılık zemininde buluşturmak istemiştir. İslam dininin fıtrat dini olması sebebi ile de dini referanslarla da güçlendirilmiştir.
İslam- Türk Medeniyetinde ise Selçuklularda Fütüvvetnameler, sosyal hayatın dinamikleri içerisinde yer almıştır. Es- Sülemi tarafından yazılan “Kitabu’l-Fütüvvet” isimli kitapta 200’den fazla davranış ve adab kuralı yer almaktadır.
Fütüvvet ahlakı; alçakgönüllülük, yiğitlik, eli açıklık, başkasını sevmek, dünya malına önem vermemek ama üreterek başkasına vermek, hoşgörü gibi ahlaki değerlere dayanmaktadır. Kur’an ve sünnetten beslenen fütüvvet, süreç içerisinde çok sayıda tasavvufi ve ahlaki manayı bünyesine katarak bir değerler manzumesi haline gelmiştir. Ahi Teşkilatı ise Fütüvvet Teşkilatı'nın Türkler tarafından geliştirilen ve özellikle Horasan'dan sonra Anadolu'da yayılmış bulunan bir şeklidir. Kırşehir’de fütuvvetin pîri olarak Ahi Evran bilinmektedir.
Moğol istilası ve bazı iç isyanlar sebebi ile Müslüman Türklerin birliği bozulmuş ve halk önemli ölçüde tedirgin olmuştur. İşte böyle bir buhran döneminde halkı birbirine sevdiren ve yeniden birliği kuran manevi liderler ortaya çıkmıştır. Mevlana, Yunus Emre ve Ahi Evran bunların ileri gelenleridir. Ahi Evran, esnafın birlik ve beraberliğini, zaviye ve tekkeleri birer meslek kuruluşları haline getirerek bu görevi ifa etmiştir. Ahiliğin özünde var olan milli, dini ve evrensel değerler olan kalite, üretim, emeğe saygı, doğruluk, dürüstlük, fedakarlık, cömertlik, dayanışma , helal lokma, kul hakkı esaslı değerler medeniyetimizin temel referanslarıdır.
Kütahya ilimiz Ahiliğin önemli merkezlerinden biridir. Evliya Çelebi, seyahatnamesinde Kütahya’da Ahi ismi ile 4 mahallenin olduğunu belirtmektedir. Ahi Arslan Cami ve türbesi, Ahi Erbasan Mezarlığı, Ahi Evran Mescidi ve çeşmesi, Ahi İzzettin Türbesi ve Ahi Evran Mezarlığının şehrimizde bulunuşu bunun en önemli göstergelerindendir.
Yüzyıllardır birlik ve dayanışma içerisinde günümüze kadar varlığını sürdüren Ahilik, geçmişimizin mirası ve geleceğimizin teminatıdır. Bu mirası aynı birlik ve dayanışma içerisinde devam ettiren sanayici, tüccar, esnaf ve sanatkarlarımızdır. Tüccarımız, esnaf ve sanatkarımız ticaretini yaparken “müşteri velinimetimizdir” anlayışı ile hareket etmektedir.
Anadolu'yu İslam yurdu yapan Ahilik Teşkilatı'nın ve onların kültürümüze kodladığı ticaret ahlakının yaşamasını ve yaygınlaşmasını sağlamak üzere Ahilik Haftası kutlamaları yapılmaktadır. Bu vesileyle, ilimizin gelişimine katkıda bulunan esnaf ve sanatkârlarımız başta olmak üzere tüm vatandaşlarımızın Ahilik Haftası'nı kutluyor, birlik ve beraberliğimizin artarak devam etmesini diliyorum."
Ali ÇELİK
Kütahya Valisi
